بی عنوان

چنین گفت موبد که مرده بنام به از زنده دشمن بدو شادکام

بی عنوان

چنین گفت موبد که مرده بنام به از زنده دشمن بدو شادکام

بی عنوان


  • ۰
  • ۰

تاریخ یمن 14

در شماره پیشین اشاره شد که در سال 2004 جنبش الحوثی با دولت علی عبدالله صالحی درگیر شدند. واقعی ای که شاید بتوان آن را دومین مداخله نظامی مهم عربستان در یمن تا آن زمان بعد از جنگ داخلی 1962 عنوان کرد که طی آن استان صعده عرصه درگیری های نظامی بین شیعیان زیدی حوثی و نیرو های نظامی عبدالله صالح و عربستان سعودی شد. درگیری هایی که به عمران، الجوف، حیره و استان جیزان در عربستان کشیده شد. 

در طی درگیری ها دولت یمن مدعی بود که حوثی ها با نیت استقرار حکومت زیدی و بر اندازی حکومت دست به اعتراض زده اند و ایران را پشتیبان مالی و محرک اصلی این جریانات معرفی میکرد اما از سوی دیگر حوثی ها برخورد دولت یمن با شیعیان و رفتار تبعیض آمیز و خشونت افسارگسیخته دولت را نسبت به قبائلی که همسوی با دول نبودند بعنوان علت اصلی اعتراضات خود بر می شمردند چرا که از سال 1962 که کودتا علیه محمد البدر رخ داده بود حکومت هزار ساله زیدیان پایان یافت، استان های شمالی و مخصوصا صعده با بی مهری دولت مواجه بودند و از لحاظ اقتصادی عموما نادیده گرفته می شدند. 

در طول جنگ داخلی 1994 که بین شمال و تجزیه طلبان جنوب رخ داد دولت یمن از عربستان صعودی کمک گرفت و در نتیجه ریاض از قبائل وهابی برای کمک به دولت و شرکت در جنگ استفاده نمود که با اعتراض زیدیان شمال مواجه شد چرا که مداخله آشکار نیرو های خارجی و مخصوصا وهابیت در یمن باعث می شد تا در آینده عهربستان صعودی دخالت های خود در یمن را افزایش دهد و این هم به لحاظ مذهبی و هم از نظر سیاسی مساله ای قابل توجه و پر اهمیت بود. از سوی دیگر ریاض نیز قدرت زیدیان در یمن را بر نمیتابید علی الخصوص که روابط قبیله ای در مرز های مشترک عربستان و یمن استان های جنوبی را معرض نفوذ عقاد مخالف وهابی قرار میداد.
با این حال آتش زیر خاکستر زیدیان و دولت با اقدام صنعا برای دستگیری حسین بدرالدین الحوثی یکی از رهبران عمده حوثی ها شعله ور شد. دولت یمن برای سر وی جایزه ای 55 هزار دلاری نیز در نظر گرفت.


علی عبدالله صالح حسین الحوثی و دیگر گروه های اسلامی را در سال 2004 به تلاش برای سرنگونی جمهوری متهم نمود اما مدعای وثی ها این بود که آن ها تنها از خودشان در مقابل حملات نظامی دلت دفاع می کنند و هیچگاه تعارض با نظام جمهوری و یا دولت یمن نداشتند. با توجه به گزارش نیوزویک در فوریه 2015 حوثی ها برای همان چیزی میجنگیدند که تمام مردم یمن آرزویش را داشتند: دولت پاسخگو، پایان فساد، آب و برق منظم، قیمت منصفانه سوخت، شغل و از همه مهتر پایان مداخله غرب! اگرچه نیوزویک عمده تمرکز انثلاب یمن را به مسائل اقتصادی محدود می کند که این محدودیت خلاف آنچه در واقعیت رخ داده است محسوب می شود اما میتوان تبعیض موجود میان مردم و دولت را از آن به راحتی استنتاج نمود.

ما بین ژوئن تا آگوست سال 2004 تعداد کشته شدگان در درگیری نیرو های نظامی دولت در استان های شمالی بین پانصد تا بیش از هزار نفر تخمین زده شد. در دهم سپتامبر، حسین بدرالدین الحوثی در درگیری ها کشته می شود و پس از آن برادر کوچکتر او عبدالمالک الحوثی رهبری را بر عهده میگیرد در حالیکه پدر آنها بدرالدین الحوثی بعنوان رهبر معنوی جنبش شناخته می شود.

حسین بدر الدین الحوثی در سال 1956 در کی از طوابف آل طباطبا از قبائل بزرگ و قدیمی زیدیان بود که نسبشان به امام حسین علیه السلام می رسد متولد شد. از سال 1993 تا 1997 از سوی حزب اسلامی الحق نماینده پارلمان یمن بود و از حمایت و محبوبیتی گسترده به لحاظ سیاسی و مذهبی در شمال برخوردار بود. با این حال در جریان جنگ داخلی حزب الحق از استقلال طلبان جنوب حمایت کرد و همین امر مستمسک لازم را برای حذف غیر رسمی این حزب به دست دولت داد. در نتیجه او به سوریه و سپس ایران پناهنده شد و پس از بازگشت به ایران از حزب الحق خارج شد و خود حزب مستقلی را تاسیس نمود. حزب شباب المومنین که بعده ها هسته مرکزی انصار الله را تشکیل دادند. وی از سوی دولت بعنوان مجرم شناخته شد و اتهاماتی که برای او تعریف شده بود عبارت بود از تاسیس مدارس مذهبی بدون مجوز و تحریک یمن علیه آمریکا و اسرائیل. در هجدهم ژوئن 2004 دولت یمن 640 نفر از هواداران حوثی ها را که مقابل مسجد اعظم صنعا تجمع کرده بودند بازداشت نمود و دو روز بعد برای سر وی جایزه قرار داد و عملیاتی را بری دستگیری او و یکسره کردن کار حوثی ها کلید زد. در ماه جولای 25 نفر از خوثی ها بدست نیرو های امنیتی کشته شدند و دولت جایزه حسین بدرالدین را به 75 هزار دلار معادل ده میلیون ریال یمنی افزایش داد. پس ا چند ماه درگیری وزرای کشور و دفاع وقت یمن اعلام کردند که حسین الحوثی همراه با بیشت تن دیگر در محله مران صعده کشته شدند.

پس از آن و تا پایان آوریل 2005 بیش از هزار و پانصد نفر در درگیری ها کشته شدند. در ماه می، معترضان عفو ریاست جمهوری را که از سوی علی عبدالله صالح پیشنهاد شده بود در قبال رد شرایطشان برای تسلیم از سوی دولت، رد کردند و درگیری ها ادامه یافت. در نامه ای که از سوی رهبران حوثی به دولت نوشته شده بود شرط آتش بس پایان دستگیری ها، تخریب شمال و قتل مخالفان ذکر شده بود و اینکه در صورتیکه این ها ادامه یابد موضوع پیچیده تر خواهد شد. در روز 21 می دولت یمن اعلام کرد که طی درگیری ها بیش از سه هزار و دویست نفر کشته و زخمی شدند و خسارت آن را نیز 270 میلیون دلار براورد نمود.

تا سال بعد درگیری ها شکل تازه ای به خود گرفت. و از درگیری دولت و حوثی ها خارج شده و به نزاع قبائل طرف دار طرفین گسترده شد. در این دوره آل حمدان که از قبائل طرفدار دولت بودند به رهبری شیخ عبدالله العوجری با حوثی ها و طرفداران آن ها درگیر شدند لکن منازعات پیش از انتخابات ریاست جمهوری سال 2006 فروکش کرد و در ماه مارس دولت نزدیک به 600 نفر از دستگیر شدگان زدی را آزاد نمود. با این حال در ژانویه 2007 درگیری ها مجددا آغاز شد و در ماه فوریه بیش از سی هزار نیروی نظامی یمن به شمال فرستاده شدند و نزاع بین آنها و زیدیان بیش از چهارصد کشته از دو طرف برجای گذاشت. مخاصمه دو طرف همچنان ادامه داشت تا در تاریخ 16 ژوئن پیمان آتش بسی بین طرفین امضا شد که بموجب آن مقرر گردید که مخالفین دولت اسلحه های خود را زمین بگذارند و سران آن ها نیز یمن را به قصد قطر ترک کنند و در عوض دولت متعهد شد که زندانیان را آزاد کند و برای بازسازی صعده و استان های همجوار آن که طی جنگ تخریب شده بودند بودجه ای را تخصیص دهد و بازگشت آوارگان را نیز تسهیل و مدیریت نماید. تلفات درگیری های سال 2007 نزدیک به 1500 نفر تخمین زده شد که در میان آنها یکصد غیر نظامی نیز شمارش شده بودند.

در 29 آوریل سال 2008 هفت سرباز یمنی در یک حمله کشته شدند و در دوم می بمب گذاری در مسجد ابن سلمان صعده بیش از شصت کشته و زخمی برجای گذاشت. پس از آن دولت حوثی ها را متهم نمود اما این ادعا از سوی سران حوثی رد شد و بار دیگر درگیری ها از سر گرفته شد. ده روز بعد طی درگیری ها در مرز عربستان 13 سرباز و 26 نفر از زیدیان کشته شدند. تنها در ماه می شمار قربانیان چهر هزار کشته و زخمی و بیش از هفتاد هزار آواره براورد شد و باعث شد تا علی عبد الله صالح در ماه جولای پایان عملیات نظامی در صعده را اعلام کند.

لکن سال بعد دولت وعده داد که با مشت آهنین با آنچه که از آنها بعنوان شورشی یاد میکرد برخورد خواهد کرد و در یازدهم آگوست 2009 تانک ها و هواپیماهای ارتش یمن مجددا در قالب عمیاتی گسترده به نام زمین سوخته به مواضع زیدیان در شمال یمن حمله کرد. در روز هفدهم سپتامبر بیش از 80 نفر در حمله هوایی به اردوگاه آوارگان کشته شدند.

درگیری ها در ماه نوامبر با درگیر شدن نیرو های امنیتی صعودی با شیعیان حوثی به نفع دولت یمن ابعاد بین المللی پیدا کرد. عربستان صعودی به حمایت آشکار از دولت یمن دست زد و رسانه های خود را به تبلیغات گسترده علیه حوثی ها گماشت. همزمان دولت یمن ادعا کرد که یک کشتی حاوی موشک ضد تانک را که به قصد حوثی ها وارد دریای سرخ شده بود با خدمه ایرانی اش متوقف کرده است. ادعایی که رسما از سوی دولت ایران رد شد و ایران آن را جو سازی سیاسی با انگیزه های مشخص خواند. در ماه نوامبر همچنین زیدیان دولت عربستان را به ارائه فضا و تجهیزات به دولت یمن برای حمله به شیعیان از پایگاه الدخان در خاک عربستان متهم کرد. درگیری ها در ماه اکتبر افزایش یافت و طی آن چند تن از افسران ارشد ارتش بمن من جمله سرلشکر عمرو علی موسی و همچنین ژنرال علی سالم العامری که در راه بازگشت از عربستان به یمن بود کشته شدند.

در تاریخ 5 نوامبر عربستان رسما مواضع شیعیان را در شمال یمن بمباران نمود. و در روز بعد نیز حملات هوایی به شمال یمن ادامه یافت. همزمان یکی از سخنگویان حوثی اعلام کرد که تعدادی از نظامیان عربستان در اسازت حوثی ها بسر میبرند. در شانزدهم همان ماه دو تن از فرماندهان حوثی به نام های عباس عیده و ابوحیدر بدست نیرو های دولتی کشته شدند و روز بعد نیز کنترل ملاحیظ بدست دولت افتاد و طی آن فرمانده محلی آن علی القطوانی کشته شد.

تا چهاردهم دسامبر آمریکا نیز وارد معرکه شد و بیست و هشت بار مواضع حوثیان را بمبماران نمود. حملات هوایی آمریکا در عمران، حجه و سعده بیش از صد و هفتاد نفر تلفات بر جای گذاشت. حمله هواپیما های آمریکایی در روز هجدهم منجر به کشته شدن 63 غیر نظامی که 28 تن از آنان کودک بودند شد. پس از آن اوباما ادعا کرد که مجوز حملات را برای حمله به نیرو های القاعده صادر کرده است. دو رور بعد عربستان نیز استان صعده را بمبماران نمود که طی آن بیش از پنجاه نفر در النذیر کشته شدند. در روز 22 دسامبر سخنگوی حوثی ها اعلام کرد که زیدیان با نیرو های عربستان سعودی در حالیکه قصد گذر از مرز را داشتند درگیر شده اند. از دسامبر 2009 تا ماه ژانویه 2010 ، صدو بیست نفر از نیرو های  دولتی، 260 تن از حوثی ها بیش از 170 غیر نظامی و 130 نفر از نیرو های نظامی عربستان سعودی کشته شدند.

در ژانویه 2010 حوثی ها آیت الله سیستانی را بعنوان میانجی برای حل بن بست پیش آمده معرفی کردند. لکن این مساله با مخالفت خطیب مسجدالحرام مواجه شد و او ایت الله سیستانی را تکفیر کرد که با اعتراضات گسترده شیعیان رو به رو شد. 

در 13 ژانویه دولت یمن عملیات ضربه به سر را برای تصرف صعده آغاز کرد. در روز بیست و پنجم حوثی ها پیشنهاد متارکه جنگ دادند و اعلام کردند که از مواضعی که در خاک عربستان تخت کنترل داشتند عقب نشینی خواهند کرد و رهبر جنش عبدالمالک الحوثی در سخنان خود گفت که این اقدام برای جلوگیری از کشتار بیشتر و بعنوان نشانه ای برای صلح انجام می شود اما در صورتیکه عربستان به تجاوزات خود ادامه دهد جنگ بشکل دیگری ادامه خواهد یافت. در نتیجه یکی از فرماندهان نظامی عربستان اعلام کرد که حوثی ها از عربستان خارج شدند و از جنگیدن در عربستان دست کشیدند و پایان درگیری ها خواست خدا بود اما پادشاه عربستان مدعی شد که حوثی ها از خاک این کشور بیرون رانده شدند و از آن بعنوان پیروزی کشورش یاد کرد. با این حال چهر روز بعد هواپیما های سعودی مجددا مواضع حوثی ها در یمن را بمبماران کردند و متارکه جنگ را یکطرفه نقض نمودند.

سی روز قبل و در اول ژانویه دولت یمن پیشنهاد آتش بسی مشروطه به پنج مورد را ارائه کرده بود که عبارت بودند از عبور و مرور آزاد در جاده ها، عقب نشینی حوثی ها از مواضع خود در کوهستان ها، عقب نشینی کامل از مناطقی که تحت کنترل خوثی ها در آمده بودند، بازگرداندن اموال نظامی و دولتی که در جریان مخاصمه بدست حوثی ها افتاده بود و آزادسازی نظامیان دستگیر شده توسط زیدیان. در روز سی ام عبدالمالک الحوثی در یک فیلم ویدئویی که از سوی حوثی ها منتشر شده بود پس از سرزنش دولت و مسئول دانشتن آن برای ادامه درگیری ها اعلام کرد که برای پنجمین بار طی ماه گذشته این شرایط را مشروط به قطع حملات نظامی دولت علیه زیدیان می پذیرد و افزود که پس از این توپ در زمین دولت است. در نتیجه در روز سی ام ژانویه متارکه جنگ صورت پذیرفت در حالیکه درگیری های پراکنده نیرو های سعودی و دولتی در مقابل حوثی ها ادامه یافت. به هر حال تنها یک روز بعد دولت یمن آتش بس را نقض نمود و دور جدیدی از حملات خود را آغاز کرد که طی آن 24 نفر کشته شدند. 

  • ۹۴/۰۳/۲۸
  • محمد صادق حاج صمدی

تاریخ یمن

وطن امروز

یمن

نظرات (۰)

هیچ نظری هنوز ثبت نشده است

ارسال نظر

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی