جانگو از آن معدود محصولات سینمای هالیوود بود که بدون اینکه کاستی ها و معضلات آمریکا را به گردن یک مامور خائن و یا کمپانی های چند ملیتی شرقی یا قاچاقچیان غیر دولتی مواد مخدر بیاندازد تصویری رقت انگیز از جامعه غرب وحشی به نمایش گذاشته و الحق که آن را با ظرافتی هالیوودی به تصویر کشیده بود! دیالوگ های متناسب با کنایه های مستور و شخصیت پردازی دقیق و لطیف آن هر بیننده ای را در همان چند دقیقه اول مجذوب و تا پایان آن پای تلویزیون میخکوب می کند با طنازی های به جا و حاشیه ای که هم زمان با کاستن از فشار روانی فیلم، مضمون آن را پر رنگ تر جلوه می دهند. عجیب نبود که منتقدان حرفه ای سینما انتخاب آرگو را در مقابل آن برنتابند و بار دیگر بر همگان اثبات شود که در این اکادمی سینمایی هر چیزی مهم تر از سینما است!
از جمله مواردی که در قالبی منحصر به فرد در این فیلم بیان شده بود مشاغل پستی بود که مثال آن در فیلم سیاه پوستی است که دلال برده است. شغلی که زبونی آن برای هر مخاطبی از هر فرهنگ و با هر شاکله ذهنی و فکری مبرهن است و هر نفس سالم و عقل سلیمی آن را به راحتی و مشابه یک اصل بدیهی می پذیرد.
با اندکی تامل موارد مشابه بسیاری را می توان در زندگی امروز یافت که در ظاهری زیبا و بعضا با جایگاه اجتماعی قابل قبولی انجام می شوند؛ در حالیکه ذاتشان تفاوتی با دلالی برده ندارد. اصولا وطن فروشی و دین فروشی که ذمشان مسئله ای فطری است مواردی کلی هستند که هر چیزی که در تعریف آنها بگنجد یک شغل پست خواهد بود؛ اگرچه نمودی فاخر داشته باشد. جالب اینکه این قبیل موارد در تمام سطوح اجتماعی وجود دارند و از دیپلمات هایی مثل عمر البرادعی که علیه هموطنان و هم کیشان خود برای منافع کشور دیگری فعالیت می کند تا بازیگرانی مثل هیام عباس و سعید تقماوی و همایون ارشادی که در فیلم های ضد اسلامی بازی می کنند را شامل می شود. سعید تقماوی در فیلم هایی مثل 5 انگشت نقش یک تروریست مسلمان را بازی می کند و هیام عباس فلسطینی مواردی نظیر مونیخ را در کارنامه ی خود دارد. همایون ارشادی نیز که پیش از این در فیلم ضد دین آگورا بعنوان برده نقش افرینی کرده بود در آخرین فیلم کاترین بیگلو که سرتاسر آن تصغیر مسلمانان و تحریف واقعیت است معلوم نیست با چه قیمتی حاضر شده در یک نقش کوتاه تحقیر شده ظاهر شود. اساسا ما از برخی سینماگرانمان سال هاست که دیگر هیچ انتظاری نداریم و بدیهی است که کل انائ یترشح بما فیه لیکن هردم از این باغ بری می رسد که هر بار حیرت زده مان می کند! بازی بازیگرانی مثل حامد بهداد در فیلم کسی از گربه های ایرانی خبر ندارد (که در وطن فروشی اش جای شبهه نیست) و همایون ارشادی در این فیلم ضد اسلامی از مصادیق همین کار های پستی است که ظاهری به ظاهر آبرو مند دارند. مرحوم فتحی را با نقش عمر و عاص به یاد می اوریم و همایون ارشادی را با حسن قل! لکن شرافت عمر و عاص بودن در سریال امام علی بیشتر است از بازی کردن در یک فیلم ضد اسلامی که کاندیدای اسکار شده باشد. هر دوی اینها بازیگری کرده اند اما عزت این کجا و دنائت آن کجا!
برای ما که رفتار خلاف عرف و اخلاق برخی بازیگران و بازیگردانان مدت هاست که به امری عادی تبدیل شده اما برخورد صدا و سیمای جمهوری اسلامی که رسالتش بنای بر تبلیغ معارف و اصول اخلاقی و مذهبی دارد با این دسته از سینماگران جای تعجب و تاسف دارد. صرف نظر از اینکه بازیگران اینچنینی چه کارهای فاخری هم در کارنامه خودداشته باشند _که هرچقدر هم مفید باشد تازه وظیفه شان نسبت به جامعه شان را انجام داده اند_ صدا و سیما نباید از حامد بهدادی که در گربه های ایرانی بازی می کند بعنوان یک افسر وظیفه شناس وطن پرست استفاده کند. اعتلای عزت فرهنگ جامعه با نقش آفرینی امثال همایون ارشادی ها که نظایر مشابه در کارنامه خود دارند محقق نخواهد شد.
اگرچه بازیگران این چنینی بیشتر به چشم می آیند اما این قبیل مشاغل در بعد اقتصادی و سیاسی موثرتر اند. مثلا تاجری که در سال حمایت از کالای ایرانی و در شرایطی که تولید کنندگان داخلی برای بقای خود تلاش می کنند؛ از چین و ماچین کفش های درجه چندم وارد می کند یک شغل پست دارد. یا کسی که برنج و چای خارجی وارد می کند در کنار ظاهر فخیم و شرافتمندانه اش به همان اندازه ای زبون است که یک سیاه پوست مردم خود را برای بردگی به سفید پوستان امریکایی بفروشد. سیاستمداری که به امید برنده شدن در انتخابات عقب نشینی از اصول را مستمسک قرار می دهد و به هر قیمتی حاضر است پای میز مذاکره با دشمن بالفعل خود بنشیند و دانشجوی ممتازی که دانشش را به دوش می گیرد و برای ماهی چند ساعت کار کمتر و دستمزد بیشتر به کشور های دیگر می رود و آن را از هموطنان خود دریغ می کند و در اختیار اجنبی قرار می دهد نیز، همانقدر نکوهیده و نا ستوده اند که یک فلسطینی با دولت اسرائیل سازش کند.
نکته اینکه این مسئله ای نیست که مربوط به دیگران باشد و یا محدود به اشتغال بلکه امری است که شاید هر روز و در هر زمینه ای برای همه ما رخ بدهد. از آنچه می کنیم تا آنچه می گوییم را در بر می گیرد و هر انتخاب ما را تحت تاثیر قرار می دهد همانطور که هر انتخاب ما بر پیرامونمان تاثیر می گذارد اگرچه به اندازه خریدن یک شامپوی خارجی باشد.
اساسا عزت و ذلت امور به ظاهر آنها مربوط نمی شود. بلکه مربوط به نیت ما و باطنشان است و اینکه سطل آبی که ریخته می شود در آسیاب چه کسی می ریزد و زمین چه کسی را آب می دهد.
